UPDATE - 25 uur verlaat door regen en stormweer - UPDATE - Vrijdag 23 juni !
I give you my blue word(s) (almost public exercises), 2023, Gilles Hellemans
—een platform voor reflectie over stedelijke vervreemding en eenzaamheid; het nodigt uit tot aanpassing en publieke participatie in zijn ruimte.
Sinds 2018 is Hellemans gefascineerd door en werkt hij met metrobanken. Vooral in de stad Brussel waar deze stations zo'n specifieke esthetische aanwezigheid hebben in contrast met wat zeer vervreemdende architectuur blijft. Het zijn ondergrondse ruimtes met nare geuren, en gaan vaak gepaard met gevoelens van ongemak. Hij
begon ze te vatten in taal via gedichten en teksten, verbeeldde er performatieve partituren rond en reproduceerde ze in architecturale maquettes. Uiteindelijk werden de maquettes groter en werden ze levensgrote structuren die hij gebruikte om te werken aan onderwerpen als gentrificatie en het menselijk lichaam in relatie tot architectuur, waarbij de bank een menselijk verlengstuk en meetinstrument werd. De buizen werden gereduceerd tot een enkele blauwe (soms oranje of zwarte) lijn en impliceren de voortzetting, wijziging of onderdompeling in de architectuur.
Tijdens zijn residentie bij Bizet Bizar inspireerde het lijnenraster dat door Dear pigs, op de betonnen parkeerplaats was aangebracht hem tot een spiegelend gebaar met de blauwe buizen. Na een bezoek aan de locatie en het ervaren van het schudden van de vloer als de metro eronderdoor rijdt, werd het belang van het terugbrengen van de metrostoel naar de buizenstructuur duidelijk. Bij toeval ontdekte hij dat het nabijgelegen metrostation Bizet een sculpturaal werk van toneelschrijver Tone Brulin herbergt met zeer vergelijkbare blauwe buizen die een theaterpodium verbeelden.
De bank wordt zo een bevestiging van de parkeerplaats, een verwijzing naar de metro, maar bovenal een platform (of podium) voor communicatie en reflectie over de isolerende effecten van de hedendaagse maatschappij. De langgerekte buis en de geïsoleerde stoel illustreren het idee van vervreemding en eenzaamheid, terwijl het levendige blauw van de sculptuur straalt en zijn aanwezigheid op een onmiskenbare manier markeert.
De kunstenaar werkte samen met kinderen van een nabijgelegen basisschool en nam hen mee op wandelingen (een bezoek aan het metrostation, een stedelijke kunstroute,…) en naar Bizet Bizar. Ze dachten na over de openbare ruimte en de omgeving van hun school en stelden vragen als: wat betekent het om een boodschap te delen met je gemeenschap? Hoe kunnen we zo'n boodschap delen? Ze bouwden een prototype van de sculptuur in karton en tape en werden zo echte deelnemers van het creatieve proces.
De sculptuur heeft een minimalistische esthetiek en lijkt te functioneren als een bank, hoewel het slechts één zitplaats biedt. De kunstenaar heeft gekozen voor een eenvoudige, toegankelijke esthetiek om nabijheid en sociale interactie aan te moedigen. Als functioneel designobject blijft de sculptuur open, onbepaald en onaf. Het geeft voorbijgangers de kans om het toe te eigenen en zich nieuwe manieren voor te stellen om het te gebruiken. In die zin zou de sculptuur 's middags een skateboardramp kunnen zijn en 's avonds een tafel voor een gezamenlijke maaltijd. Vanuit esthetisch oogpunt verwijzen zijn buisvormige sculpturen vaak naar omheiningen of grenzen. Ze roepen eveneens het idee op van "ik" en "de ander", van privé en publiek. In zekere zin weerspiegelen ze de toenemende privatisering van openbare ruimtes. Ze weerspiegelen de nieuwe grenzen binnen onze groeiende en gentrificerende steden. Met zijn werk wil de kunstenaar daarentegen een ruimte creëren voor inclusie en participatie.
Op de openingsdag van de sculptuur I give you my blue word(s) (bijna openbare oefeningen) presenteren de kinderen van basisschool Veeweide de ideeën waaraan ze samen met de kunstenaar hebben gewerkt. Dit is een kans voor de leerlingen om de boodschappen te delen die zij belangrijk vinden in de openbare ruimte. Kinderen
van andere projecten van MUS-E Belgium worden ook uitgenodigd om hun stempel achter te laten of om gewoon de bank te bezoeken. In de namiddag zal de sculptuur gebruikt worden met extra tafels en stoelen om deelnemers te verzamelen voor een buurtmaaltijd in potluck-stijl, wat een eerste gelegenheid biedt voor een
nieuw gebruik van de banksculptuur. Later op de avond zullen kunstenaar Gilles Hellemans en andere gastkunstenaars de sculptuur activeren met performatieve interventies. Vanaf nu zal het werk het publiek blijven uitnodigen om op verschillende momenten deel te nemen, onder de naam “blue-bench-sessions”. Het zal een
integraal onderdeel worden van het stedelijke landschap van Anderlecht, waarbij het zijn rol als openbaar kunstwerk ten volle zal kunnen spelen.
